European Future Lecture Series: Thursday, March 28 2013, 18:00 – 20:00 (doors
17:30) at the Warande, zaal Baron Lode Campo, Zinnerstraat 1, 1000 Brussel.

Introduction

Prof. Dr. Hans Verboven (Faculty of Applied Economics, University of Antwerp)

Lectures

Prof. Dr. Hans-Werner Sinn (Director of Ifo Institute for Economic Research)
Europe in crisis
Prof. Dr. Eric Buyst (Director of VIVES, The Flemish Institute for Economy and Society)
Sustainable interregional transfers: lessons from Belgium

Conclusion and Outlook
Kurt Moons (Chairman Pro Flandria)

Gerelateerde documenten:

Programma.
Presentatie Hans Verboven
Presentatie Erik Buyst
Manifest Pro Flandria – Europa mag niet Belgisch kleuren
In de pers

—–
Pokerspel op Cyprus (overgenomen van www.vleva.be – Axel Buyse)

De crisis van de euro is overgesprongen van de financiële instellingen op de lidstaten van de eurozone en heeft intussen de “reële economie” in de greep. Ze lijkt met de dag moeilijker beheersbaar en gevaarlijker, alhoewel de echte crisislanden de hele tijd al op de steun kunnen rekenen van de Europese Centrale Bank en van de speciale fondsen. De parlementen van de lidstaten en de Raad van de ECB keuren op hectische wijze enorme reddingspakketten goed om de crisis in te dijken. En toch lijkt het alsof de politiek de zaak maar niet onder controle krijgt. Erger: er bestaat wellicht zelfs geen echte oplossing voor het probleem. Dat zei Hans-Werner Sinn eind maart, op een symposium in de Brusselse Warande. Sinn, de directeur van het IFO – het Instituut voor Economie in München, is zowat de meest invloedrijke econoom in het Duitsland van Angelika Merkel, met boeken als “Kasino Kapitalismus” en recentelijk nog: “Die Target Falle. Gefaren fuer onser Geld und unsere Kinder”.
Buiten gonsde het van de geruchten over een zoveelste treurige episode in het euroverhaal. Er was de gecontroleerde heropening van de Cypriotische banken na een week van zware onderhandelingen over een noodprogramma. Een situatie die voor het eerst ook voor de bredere massa de geostrategische gevolgen had aangetoond van de eurocrisis, met de mogelijke intrede van de dubieuze alternatieve Russische “redder” voor de Griekse Cyprioten. Binnen maakte professor Sinn een haarscherpe analyse van de oorzaak van de crisis. De professor begon met een mea culpa. Ook hij had in de jaren negentig geloofd in het euro-project en ook hij had in januari 2002 de eerste eurobankbiljetten verbeid. Maar tien jaar later steekt het hele projet in een diepe crisis. Wat begon als een Europees vredesproject, leidt nu tot zware spanningen en veralgemeende onvrede. Alleen het geld van Noord-Europese spaarders vermijdt dat het in het Zuiden tot een algehele Kladderadatsch komt. Niet alleen Duitsland zit zo in de val, ook de landen in de grootste nood zien geen uitweg. Via hun Centrale Banken kunnen ze zich nu nog behelpen door gebruik te maken van de “drukpers” die de ECB hun uitleent. Een echte uitweg is dat niet. Landen die boven hun stand geleefd hebben en die hun staat “opgevreten” hebben, moeten verder aan de strengste bezuinigingsdiscipline onderworpen blijven. Eurolanden die met dit recept in revolutionaire toestanden terecht dreigen te komen, moeten de kans krijgen om – tijdelijk – de eurozone te verlaten. Zodat ze de tijd krijgen om hun concurrentievermogen te herstellen. Want daar knijpt het schoentje.
Of alles wat Sinn vertelt nu meteen ook het evangelie is, kan betwijfeld worden. Maar de zachtaardige bebaarde econoom maakte met zijn helder betoog en zijn duidelijke grafieken wel een grote indruk op de grote groep diplomaten en zakenlui die waren ingegaan op een uitnodiging van Pro Flandria. Dat is een groep zakenlui en academici die het als opdracht ziet om de strijd tegen de ondoorzichtige transfers vanuit Vlaanderen naar Wallonië en Brussel te koppelen aan waarschuwingen voor de gevolgen van de competitiviteits- en welvaartsbreuk die door de Europese Unie loopt. “Europa mag niet Belgisch kleuren”, kopt hun pamflet. “De Belgische ervaringen zouden Europa moeten inspireren om zeer voorzichtig om te springen met centraal besliste maatregelen die later politiek moeilijk afdwingbaar zijn. Een verarming van het continent en oplopende frustraties bij bepaalde bevolkingsdelen kunnen zelfs in het beschaafde Westen op geen tijd leiden tot revolutionaire en gewelddadige bewegingen. Solidariteit moet er zijn – binnen België en binnen de EU. Maar die moet wel zo georganiseerd worden dat hij rechtvaardig blijft, en dat die efficiënt is.
… …
Axel Buyse, met ondersteuning van Vicky Reynaert en Fleur Preckler van het Departement internationaal Vlaanderen en van de attachés op de Vlaamse Vertegenwoordiging bij de EU. Volledig artikel via deze link

Pro Flandria: Europa mag niet Belgisch kleuren (overgenomen uit ’t Pallieterke van 10 4 2013.

Het netwerk Pro Flandria stelt zich als belangrijkste missie het verzekeren van de toekomstige welvaart van Vlaanderen en de andere Europese staten. Dat is een hele opgave in deze tijden. Om aan te tonen dat de toestand ernstig is, zo niet bijna hopeloos, liet Pro Flandria vorige week Hans-Werner Sinn overkomen naar De Warande in Brussel. Professor Sinn is de belangrijkste econoom in Duitsland en een van de meest invloedrijke ter wereld. Hij staat aan het hoofd van het vermaarde Ifo-Institut voor economisch onderzoek in München. Sinn staat bekend als een consequent verdediger van wat men de Duitse lijn is gaan noemen: soberheid, discipline en loonmatiging.

Consequent Vlaams en Europees

Nadat Sinn al aan de door het Verbond der Vlaamse Academici en Pro Flandria gezamenlijk uitgegeven essaybundel “Vlaanderen en Europa. Grenzen en Noodzaak aan solidariteit” had meegewerkt, kwam hij nu zijn verhaal voor een select publiek brengen. Hij had heel wat tijd voor Pro Flandria uitgetrokken en hield overdag gesprekken met Vlaamse topeconomen van banken, onderzoeksinstituten en werkgeversorganisaties. ’s Avonds verzamelden dan in De Warande in Brussel nog een honderdtal genodigden voor de “European Future Lecture Series” met de titel “Europe in Crisis”. Ja, alles was in het Engels te doen – o tempora, o mores – want er waren naast een schare Vlaamse ondernemers en politici ook heel wat ambassadeurs, diplomaten en Europese politici en hun medewerkers uitgenodigd.
De drijvende kracht achter dit alles was Hans Verboven. Deze jonge docent ethiek en Duits aan de Universiteit Antwerpen mocht zijn Duitse naamgenoot inleiden. Verboven hield een kort filosofisch-ethisch betoog over de noodzaak aan solidariteit, maar ook de gevaren ervan. Maar zijn verhaal kleurde snel economisch en politiek. Verboven stelde dat het Vlaams gewest “totale autonomie” moet krijgen opdat het de Duitse lijn voor begrotingsdiscipline en loonmatiging in Europa kan vervoegen. Verboven kreeg de lachers in het toch wel erg serieuze publiek op zijn hand met zijn pleidooi om vooral geen op evangelische leest geschoeide barmhartigheid in te voeren. Met de slogan “Geef een man geld en hij betaalt zijn schulden voor een dag, geef hem een geldpers en hij veroorzaakt inflatie” vatte hij de Europese versie van het Vredeseilanden motto samen. En ja, het is in ieders belang dat “de rechter hand weet wat de linker hand uitgeeft”.
Anatomie van de crisis
Hans-Werner Sinn zorgde er met zijn anderhalf uur durende lezing voor dat we nu eindelijk echt de euro-crisis in zijn omvang en complexiteit begrijpen. Van de crisislanden is alleen Ierland er in geslaagd om zijn zaken op orde te krijgen – zonder anti-Europees populisme overigens. Dat is volgens Sinn te wijten aan het feit dat men in Ierland de eigen verantwoordelijkheid opnam, i.p.v. de schulden te “socialiseren”. Voor de Club-Medlanden stonden de ECB en andere instanties al te snel en te gretig klaar met allerhande geldinjecties en schuldsocialisaties. Professor Sinn gaf duidelijk aan dat Duitsland niet lang meer wenst mee te dweilen met de kraan open. Opvallend positief was Sinn voor de manier waarop de Cyprus-crisis werd aangepakt. De Nederlander Dijselbloem heeft de goede koers uitgestippeld. Schulden van private instellingen kunnen niet zomaar op een gemeenschap afgewenteld worden. Op een bepaald moment (bijvoorbeeld vanaf deposito’s van 100.000€) moet men ook de spaarders aanspreken. Sinn was hard voor de financiële wereld. Het besef dat er altijd iemand klaar staat voor een “bail-out” wanneer de druk hoog genoeg is, zorgt ervoor dat men roekeloos is en te grote risico’s neemt. De “bail-in”, die in feite een verhoging van de vrijstelling en zelfs een gelimiteerde dekking inhoudt, is daarvoor een adequaat tegenmiddel. “Anderen willen pijnstillers geven, ik bied het medicijn aan”, zei een bevlogen Sinn. Ook de Duitser zat niet om een kwinkslag verlegen en kreeg de lachers op zijn hand met een rood vlaggetje met hamer en sikkel dat hij gebruikte om bepaalde neigingen van de EU te verzinnebeelden.

Solidariteit moet efficiënt zijn

Centraal in de avond stond de boodschap dat het Europese systeem van wederzijdse solidariteit geen eenrichtingsverkeer mocht worden zoals in België het geval was. Met alle goede wil dient men te stellen dat de Vlaamse transfers naar Wallonië, die met rentelasten op nieuwe schulden bij jaarlijks tot 16 miljard oplopen, weinig effect gehad hebben. Professor Erik Buyst, de directeur van het invloedrijke Vlaamse onderzoeksinstituut aan de KULeuven, zette dit in een helder betoog uiteen. Het was de bedoeling van de organisatie om vooral de vele buitenlandse aanwezigen te tonen dat Vlaanderen geen egoïstische regio is. Buyst stipte aan dat een noodlijdende regio eerder uit de nood geholpen wordt door gefaseerde en beperkte transfers dan door continue afdrachten. Deze houden immers de noodzakelijke pijnlijke structurele hervormingen tegen die politici om electorale redenen koste wat het kost willen uitstellen. Wanneer men het Vlaams-Waals verhaal naar Europees niveau wil tillen, moet men gewoon het verschil tussen Ierland of IJsland enerzijds en Zuid-Europa anderzijds aanhalen. Buyst kan zijn uitspraken met uitgebreid economisch onderzoek staven. In die zin leverde hij het feitelijk bewijs voor het eerder ethisch-filosofisch discours van zijn collega Verboven. Zonder semantische avonturen kwam ook hier duidelijk de boodschap naar voor dat dit België de zaken niet meer geregeld krijgt.

Gentleman met klauwen

Een betere voorzet kon Pro Flandria-voorzitter Kurt Moons zich niet wensen. Hij sloot de interessante avond af. Onder de titel “België mag geen voorbeeld voor Europa zijn”, stelde Moons de visie van Pro Flandria voor. Kurt Moons heeft de flair van een echte gentleman, maar is ook een keihard ondernemer. Hij spreekt klare taal met harde waarheden, maar presenteert alles op een voorname en erudiete manier. Geniet u mee van de zakelijke, maar o zo duidelijke analyse die onze Vlaamse ondernemers maakten: “De manier waarop men in België decennia lang de Noord-Zuid transfers als vanzelfsprekend heeft beschouwd, heeft de Vlamingen en Walen niet dichter bij elkaar gebracht. Meer nog, België zal er door uiteen vallen. Dit is een noodzakelijke evolutie naar meer bestuurlijke efficiëntie als het gevolg van in een federale staat onoverbrugbare socio-economische en culturele verschillen. Dit hoeft niet tegengesteld te zijn aan verdere Europese eenwording. Van een tweewoonst maakt men dan wel open bebouwing, maar het dorp verandert niet. Pro Flandria is er van overtuigd dat de onafhankelijke natiestaten Vlaanderen en Wallonië, zonder het inefficiënt Belgisch bestuursmodel, op Europees vlak op efficiëntere wijze de gemeenschappelijke toekomst zullen kunnen vormgeven.” Een samenvatting van het betoog werd als “Manifest van Pro Flandria” in de drie landstalen plus Engels aan de aanwezigen ter beschikking gesteld. U kan het ook via hun website raadplegen, net als de video’s en presentaties van het hele event.
De Vlaamse beweging is een huis met vele kamers. Het salon behoort zonder twijfel aan Pro Flandria toe. Het wat geheimzinnig netwerk verdient alle lof voor de manier waarop ze onze boodschap in de hoogste kringen mee verspreidt. Het tij is aan het keren…
Overgenomen uit ’t Pallieterke

‘Griekenland en Portugal moeten de euro tijdelijk verlaten’ (Alain Mouton – Trends)

De Duitse econoom Hans-Werner Sinn twijfelt niet: Griekenland en Portugal moeten tijdelijk uit de euro stappen, als ze hun concurrentiepositie willen herstellen. Na een paar jaar moeten ze de vruchten kunnen plukken van een onvermijdelijke devaluatie.
Hans-Werner Sinn hekelt al jaren de manier waarop de overheden en de Europese Centrale Bank (ECB) de eurocrisis proberen aan te pakken. Hij is het hoofd van het gerenommeerde Duitse Ifo-instituut en trad op als gastspreker voor het Vlaamse ondernemersplatform Pro Flandria. Volgens hem gaat het in essentie over het totale gebrek aan concurrentiekracht van Zuid-Europese landen. Het liep volgens hem al fout toen de euro het levenslicht zag. “Landen die jarenlang tegen een rente van meer dan 10 procent moesten lenen, raakten plots enorm goedkoop aan krediet. Dat heeft een zeepbel veroorzaakt. De prijzen van de lonen en de goederen zijn in de Zuid-Europese landen buitengewoon gestegen en liggen boven het langetermijnevenwicht. Het verschil in prijs- en kostenniveau is het belangrijkste probleem waarmee de eurozone geconfronteerd wordt. Voor die landen zie ik maar één optie: hun concurrentiekracht herstellen door uit de eurozone te treden.”
Sommige economen vrezen dat dit tot een langdurige recessie leidt in de hele eurozone.
Hans-Werner Sinn: “Ik pleit voor een tijdelijke exit van een aantal probleemlanden. De enige reden waarom ze in de muntunie blijven, is dat ze toegang tot de geldpers hebben. Maar dat creëert geen banen. Die landen hebben behoefte aan een beter concurrentievermogen. Hoe kan een land overleven met een jongerenwerkloosheid in de buurt van 60 procent zoals in Griekenland en Spanje het geval is? Ik zeg nog niet dat Spanje de eurozone moet verlaten, maar voor Griekenland en Portugal zie ik geen andere oplossing.”
Wat zijn de voordelen van zo’n exit?
Hans-Werner Sinn: “Hun nieuwe munt zal fors gedevalueerd zijn. Waarom niet met 50 procent? Dan wordt Griekenland zelfs goedkoper dan Turkije. De Grieken zullen hun eigen producten kopen, in plaats van Franse of Nederlandse tomaten. Weet u dat Griekenland een netto-importeur van landbouwproducten uit de rest van de eurozone is? Dat is absurd.
“Natuurlijk moeten die landen door een moeilijke periode. Sommige economen zeggen dat ze in depressie zullen terechtkomen die jaren aansleept, misschien zelfs een decennium. Wel, in die slecht draaiende economie blijven de prijzen en de lonen laag. Duitsland heeft een tiental jaar geleden eigenlijk een interne devaluatie van 20 procent doorgevoerd door de lonen te matigen. Het Ifo heeft onderzoek gedaan naar tientallen devaluaties. Normaal gezien volgt een economisch herstel na een paar jaar.”
Spanje kiest nu voor zo’n interne devaluatie. Is dat een goede zaak? Autoconstructeurs verplaatsen hun vestigingen al naar het land. Misschien een bewijs dat men hoopt dat de concurrentiekracht daar snel herstelt.
Hans-Werner Sinn: “U bent veel te optimistisch. Het proces van interne devaluatie is inderdaad begonnen. Maar ik kijk naar de statistieken en zie het Spaanse prijsniveau nog zeker niet voldoende dalen. Sommige economen zeggen dat de handelsbalans van de crisislanden verbetert, maar dat is vooral het gevolg van een dalende import door de recessie. De export is sinds 2009-2010 in een aantal Zuid-Europese landen weliswaar opnieuw gestegen, maar bevindt zich nog altijd onder het niveau van voor de crisis. De concurrentiepositie van Zuid-Europa blijft nog jaren problematisch.
“De Spaanse loonmatiging is natuurlijk een goed teken. Uiteindelijk moet het land veel goedkoper worden, maar dat neemt tijd in beslag.”

Alain Mouton – Trends

Sinn spendet Lob für Euro-Gruppe
29.03.2013 Von unserem Korrespondenten MICHAEL LACZYNSKI (Die Presse)

Der Leiter des Münchener Ifo-Instituts verteidigt Euro-Gruppen-Chef Dijsselbloem gegen Kritik: Der Haircut für Zyperns Kontoinhaber war richtig und notwendig.
Brüssel. Der Zeitpunkt war purer Zufall, doch er hätte nicht günstiger sein können: Just an dem Tag, an dem in Zypern die Banken zum ersten Mal wieder offen hatten, weilte Hans-Werner Sinn in Brüssel, um im altehrwürdigen flämischen Club De Warande einen Vortrag über „Gott, die Welt und die Eurozone“ zu halten – mit besonderem Augenmerk auf Letzteres.
Dass der streitbare Leiter des Münchener Wirtschaftsforschungsinstituts Ifo kein Freund der europäischen Großzügigkeit gegenüber dem krisengeschüttelten Südrand der EU ist, ist sattsam bekannt – schließlich war es Sinn, der darauf hingewiesen hat, dass Deutschland im Rahmen des Target-Zahlungssystems der Europäischen Zentralbank bereits mit dreistelligen Milliardenbeträgen in Südeuropa engagiert ist. Auch dass der Volkswirt Griechenland den raschestmöglichen Austritt aus der Eurozone empfiehlt, ist kein Novum. Doch wie steht es um die überschuldete Mittelmeerinsel, die soeben mit einem internationalen Kredit von zehn Milliarden Euro gerettet worden ist?
„Bei Zypern tue ich mir momentan etwas schwer“, gesteht Sinn einer kleinen Journalistenrunde vor seinem Vortrag am Donnerstagabend. „Einerseits kenne ich die Kennziffern nicht genau, und andererseits hat Zypern ja nur das Bankensystem. Selbst der Tourismus ist kaum konkurrenzfähig“ – anders als in Griechenland.
Mit der Weise, wie das Hilfsprogramm konzipiert worden ist, kann der Ifo-Chef allerdings sehr gut leben. Durch die Beteiligung der Inhaber großer zypriotischer Bankkonten sei „der verhängnisvolle Trend zur Sozialisierung der Schulden gebrochen“ worden. Und zu verdanken habe man das ausgerechnet jenem Mann, auf den es seit Tagen aus diversen Hauptstädten Kritik hagelt: Euro-Gruppen-Chef Jeroen Dijsselbloem.
Seit der Niederländer in einem Interview gesagt hat, die Abwicklung zypriotischer Banken könnte Vorbildcharakter haben, ist die Union in zwei Lager gespalten: Während die einen (wie beispielsweise Binnenmarktkommissar Michel Barnier am Donnerstag) Dijsselbloem beipflichten, betonen die anderen, dass Zypern ein europäischer Einzelfall sei, der sich nicht wiederholen werde – bzw. dürfe, denn ansonsten würde ein europaweiter Bank Run drohen. Oder, um mit den Worten von Dijsselbloems Vorgänger, Jean-Claude Juncker, zu sprechen: „Es gibt keine Blaupause.“
Sinn gehört eindeutig zum ersten Lager. „Dijsselbloem hat es außerordentlich gut gemacht. Er hat den Kapitalmärkten signalisiert, dass Geld nicht auf den Bäumen wächst.“ Soll heißen: Ein Fall wie Irland, wo 2008 die Steuerzahler für die Finanzierungslücken der irischen Banken haften mussten, dürfe sich nicht mehr wiederholen. „Denn sonst schaffen wir einen Brandkanal von den Banken Südeuropas zu den noch gesunden Ländern der Union.“ Schließlich hätten die Finanzinstitute in den Krisenländern – und dazu zählt Sinn auch Italien – Schulden von 9200 Milliarden Euro angehäuft. „Man kann doch nicht fordern, dass die Steuerzahler das alles übernehmen.“
Ist also Italien der nächste Patient, dem die zypriotische Rosskur verschrieben werden sollte? Nicht nach Ansicht des Ifo-Direktors. „Die Italiener haben das Bankensystem erfunden und kommen damit einigermaßen klar.“
Die Kritik, dass Zyperns Bankkunden unverdienterweise zum Handkuss kommen, will Sinn nicht stehen lassen: „Wer nicht weiß, dass ein Sparer der Gläubiger seiner Bank ist, der tut mir leid.“ Auch dass bei den zwei größten Banken der Insel Guthaben über 100.000Euro nun geschoren werden, sieht der Ifo-Chef entspannt: „Das waren reine Investitionen im Sinne einer Portfolio-Optimierung.“
„Eine Insel mit vielen Booten“
Damit diese Portfolio-Investitionen nun nicht Reißaus nehmen, hat Nikosia strenge Kontrollen des Kapitalverkehrs eingeführt, die vorerst bis nächste Woche gelten sollen. Sinn geht allerdings davon aus, dass die Kontrollen noch lange aufrechterhalten werden müssen – sonst würden „russische Oligarchen die EZB grenzenlos ausnützen“. Daran, dass diese Kontrollen wasserdicht sein werden, hat der Ökonom allerdings so seine Zweifel: „Wissen Sie, Zypern ist eine Insel mit vielen Booten.“